Wat is antisemitisme?
In de oorlog die nu gaande is in Gaza wordt maar al te vaak de beschuldiging geuit dat mensen en instanties ‘antisemitisch’ zijn. Dat schept verwarring en is naar mijn overtuiging zeer schadelijk, vooral ook voor het Joodse volk zelf.
Antisemitisme is eenvoudig gezegd ‘discriminatie, haat of vijandigheid tegenover Joden’.
We zien dat vanaf het begin van onze jaartelling ontstaan tot op de dag van vandaag. Met als uiterste dieptepunt de poging tot uitroeiing van het Joodse volk. Na de 2e wereldoorlog heeft (naast vele anderen) Nederland en ook de Protestantse kerk daarin altijd gezocht om de staat Israël, die een veilige haven moest bieden voor het Joodse volk, te erkennen in hun recht op veiligheid.
In mijn ogen vindt er nu een schadelijke omkering plaats. De massamoord op de Palestijnen en de vernietiging van Gaza is door niemand meer te ontkennen. En toch gebeurt dat.
Met name door de regering van Israël. Om maar één voorbeeld te noemen: de minister van financiën van Israël heeft publiekelijk verklaard dat hij er geen moeite mee heeft om twee miljoen Gazanen uit te hongeren. Dat is een regeringsleider die dat schaamteloos en straffeloos kan zeggen! En het gebeurt ook: een half miljoen mensen in Gaza zat in de maand mei al in de dodelijke fase van hongersnood.
Alle landen die kritiek hebben op Israël: neutrale organisaties (NGO’s) zoals Amnesty International en Human Right Watch, de Verenigde Naties, het onderzoek van de Europese Unie, aparte landen waaronder Canada, Engeland, Australië, Noorwegen, die het onrecht aan de kaak stellen, academici en demonstranten (waaronder Greta Thunberg) die protesteren, alles en iedereen wordt beschuldigd van antisemitisme.
Daarmee heeft de staat Israël zichzelf gelijk gesteld met ‘het Joodse volk’ en noemen ze zichzelf ook een Joodse staat. Maar van de kleine 10 miljoen inwoners zijn er ongeveer tweeënhalf miljoen niet-Jood. Dus dat klopt absoluut niet. Maar ondertussen heeft de regering zich wel het recht toegeëigend elke kritiek op haar doen en laten als antisemitisch te noemen.
Zij maken daarmee misbruik van wat antisemitisme in haar aard is om hun misdaden te rechtvaardigen. Daarmee ontkrachten zij waarvoor antisemitisme in haar aard staat en bieden zij juist voedingsgrond aan antisemitisme.
De woede regeert en slaat diepe wonden die generaties lang zal doorwerken. Dat is verschrikkelijk. Wat wij moeten doen is onderscheid blijven aanbrengen tussen onze verbondenheid met het Joodse volk vanuit ons geloof en vanuit onze verplichting uit wat hen in het verleden is aangedaan en de staat Israël zoals zij zich nu presenteert. Kritiek op de Israël is geen antisemitisme, maar is je uitspreken tegen onrecht. En tegelijkertijd mag kritiek op Israël geen rechtvaardiging zijn om anti-Joods te reageren. Dan zouden wij hetzelfde doen als wat de regering in Israël nu doet.
Ds. René Kok
