In memoriam A.H. de Graaf, orgelbouwer

In memoriam A.H. de Graaf, orgelbouwer (1928-2014).

Het orgel van de Hervormde Gemeente Nijeveen stond onlangs centraal in twee berichten die mij bereikten. Het eerste bericht stond op facebook en was afkomstig van een predikant die onlangs voorging in een dienst in onze kerk: ‘Vanmorgen de dienst mogen doen in de Herv. Gem. Nijeveen op zondag ‘Oculi’. Altijd goed toeven daar: mooi kerkje en aardige mensen en een lief orgel(tje).’ Het tweede bericht stond in het blad De Orgelvriend: in memoriam van A.H. de Graaf orgelbouwer. Op de website van de kerk www.hervormdegemeentenijeveen.nl vindt u onder de rubriek kerk in het onderdeel orgel een beschrijving van de restauratie door A.H. de Graaf. In dat artikel schetst meneer de Graaf (zo noemden wij hem altijd in Nijeveen) uitgebreid hoe in 1978 de restauratie tot stand is gekomen. In ‘De Orgelvriend’ worden de verdiensten van dhr. De Graaf voor de orgelbouw en met name de restauratie van orgels in Nederland beschreven. Het bijzondere was dat hij altijd alleen heeft gewerkt als het ging om het interieur van de orgel. Voor de orgelkast vroeg hij hulp van gerenommeerde orgelbouwers. Zo is de orgelkast in onze kerk gemaakt door de fa. Reil uit Heerde, de firma die nu net de restauratie van het orgel van de Mariakerk uit Meppel heeft afgerond. Dhr. De Graaf kreeg vaak opdrachten van Monumentenzorg, omdat zijn kennis van kleinere oude orgels zeer groot was. Hij restaureerde orgels van Groningen tot in Zeeland. Zijn laatste eervolle opdracht, zoals hij dat zelf noemde, was de restauratie van het Pieter-Flaesorgel in Willemstad op Curacao in de periode 2002-2003. Nadien bleef hij nog zo lang mogelijk ‘zijn’ orgels zelf stemmen. Tijdens het stemmen kon hij met veel liefde vertellen over het orgel, hoe mooi Stulting en Maarschalkerweerd het orgel hadden afgeleverd en hoe fijn hij het vond dit monument te mogen onderhouden. De laatste jaren van zijn leven kon hij wegens afnemende gezondheid tot zijn verdriet ook het stemmen niet meer uitvoeren. De Hervormde Gemeente van Nijeveen is hem in meerdere opzichten veel dank verschuldigd. Zijn werk is overgenomen door dhr Henk Braad van de orgelbouwer Bakker&Timmenga uit Leeuwarden.

Gert Wisselink
Na plaatsing van bovenstaand artikel in het kerkblad ontving ik van de heer K.T. Dijkhuis, ten tijde van de restauratie voorzitter vaan het college van kerkvoogden en penningmeester van de restauratiecommissie onderstaande reactie met aanvullingen.

In het kerkblad je stukje gelezen over de Graaf en ons orgel. Ik vind het erg goed van je dat er zo aandacht aan besteed wordt aan het werk wat deze man voor ons orgel heeft gedaan. Hij was de belangrijkste man die er voor zorgde dat ons een subsidie van f.80.000 gulden werd toegewezen. Hij kwam er b.v. achter de oorsprong en belang van het orgel voor de kerkgeschiedenis.
De orde van dienst bij het in gebruik nemen van het orgel heb ik nog. Dat was op 28 september 1978 om 20.00 uur.

Veel heb ik ook met hem te maken gehad tijdens de restauratie van het orgel en de kerk.
In de periode dat ik kerkvoogd was heb ik hem ook nog vaak gesproken als hij het orgel kwam stemmen.

terug